सोमवार, २ जानेवारी, २०१७

काफिरांच्या जिहादचे पडघम

काफिरांच्या जिहादचे पडघम
काफिरांचा जिहाद ? कदाचित हा शब्दप्रयोग Oxymoron म्हणजे विरोधाभासीद्वंद्व वाटू शकतो ! पण सध्या जगातील घडणाऱ्या घटनांचा अभ्यास करणाऱ्यांना याचा मतितार्थ कळू शकेल... विस्कटून सांगायचे झाले तर... खालील घटनांकडे लक्ष द्या –
नरेंद्र मोदींचा विजय
ब्रेग्झीट
डोनाल्ड ट्रम्प यांचा विजय
या घटनांमध्ये एक समान धागा आहे. (ब्रेग्झीट हा व्यक्तीचा विजय नसला तरी त्यामागील काही प्रवृत्ती आणि विचारधारा या इतर दोन बदलांशी मिळत्याजुळत्या आहेत !) या घटना जरा जास्त ठळक म्हणून उदाहरणासाठी घेतल्या आहेत. याव्यतिरिक्त अनेक घटना, विचारकलह आणि समस्या सध्या समोर येत आहेत. जे इस्लाम विषयी manic आहेत किंवा phobic आहेत त्यांना या घटनांमागील Undercurrent लक्षात आला असेलच. परंतु इस्लाम बद्दल जागरूक किंवा Conscious असलेल्या प्रत्येकालाही हा अंतर्प्रवाह लक्षात आलाच असेल ! याच अंतर्प्रवाहाची, काफिरांच्या बदलत्या जाणिवेची आणि यासंदर्भात बदलणाऱ्या World Order ची माहिती देण्याचा आणि त्याला अनुसरून विश्लेषण मांडण्याचा हा एक प्रयत्न....
सर्वप्रथम सुरुवातीला मांडलेल्या तीन घटनांचे आपल्या चर्चेला अनुसरून विश्लेषण करू... त्यातील उघड आणि छुपे प्रवाह लक्षात घेत, बदलणाऱ्या जगाच्या जाणीवेचा आढावा घेऊ.
  1. नरेंद्र मोदींचा विजय : या घटनेचे विश्लेषण ‘लाट’ या शब्दांत अनेक अभ्यासक आणि विश्लेषक मंडळींनी केलेच आहे. मोदींचा विजय हा काही भारतीय वाचकासाठी नवा विषय बिलकुल नाही ! पण इथल्या चर्चेचा तो एक महत्त्वाचा पैलू आहे. मोदी या नेत्याला ‘मुस्लिमांचा हत्यारा’ म्हणून घृणास्पदरित्या Project करण्याची चढाओढ भारतातील डावीकडे झुकलेल्या माध्यमसमूहांमध्ये लागली होती. ‘मुस्लिमांना ज्यू’ आणि ‘मोदींना हिटलर’ म्हणून प्रोजेक्ट करताना भारतातील लिबरल, डाव्या विचारवंतांनी ‘गोबल्स’लाही लाजवेल असा प्रचार केला होता ! मात्र भारतीय जनतेने सदर विद्वान (की लिब्द्वान ? लिबरल + विद्वान = लिब्द्वान !!!) मंडळींचा मोरू करून २०१४ मध्ये मोदींना एकहाती सत्ता दिली. मीडियाने, लिब्द्वान लोकांनी केलेल्या लेबलिंग मुळे मोदींना एकेकाळी अमेरिकेनेही व्हिसा नाकारला होता ! त्याच नेत्यांचं व्हाईट हाउसमध्ये जंगी स्वागत केलं गेलं, यात जनादेशाची ताकद दिसली. तुष्टीकरण न करणारा, इस्लामोफोबिक या लेबलला न घाबरणारा, कडवा राष्ट्रवादी नेता भारतीय जनादेशाने निवडून दिला. अल्पसंख्य म्हणून चाललेल्या दादागिरी, आक्रस्ताळ्या धार्मिक उन्मादाला आणि त्यांचे लांगुलचालन करणाऱ्या लिब्द्वानांच्या फौजांना हा आशियाई झटका आहे !
  2. ब्रेग्झीट : ब्रेग्झीट ही मुख्यतः आर्थिक घडामोड मानली जाते. युरोपिअन युनियनला गुडबाय करत, सार्वमताच्या आदेशानुसार ब्रिटनने बाहेरची वाट धरली. या एग्झीटसाठी आर्थिक फायद्या-तोट्याची गणिते आहेतच. मात्र त्या मागील अन्यही महत्त्वाचे पैलू आहेत ! त्यामधील एक म्हणजे – Refugee Crisis मुळे पडणारे स्थलांतरितांना स्वीकारण्याचे निर्बंध झुगारून देण्याची ब्रेग्झीट ही चाल आहे. सध्या युरोपात येणारे रेफ्युजी मुस्लीम आहेत हे वेगळे सांगायला नको. आयलान कुर्दीच्या मृत्यूने दिलेल्या भावनिक सादेतून युरोपच्या बॉर्डर खुल्या केल्या गेल्या होत्या. मात्र त्यानंतर रेफ्युजींचे वर्तन, आणि मुख्य म्हणजे पॅरिस मध्ये झालेला हल्ला ह्या गोष्टींमुळे रेफ्युजींना संशयाच्या नजरेने बघितले जाऊ लागले. येणारे रेफ्युजी सांस्कृतिक दृष्ट्या ‘युरोपीय’ होणार नाहीत आणि उलटपक्षी युरोपातील संस्कृती त्यांच्यामुळे धोक्यात येण्याची भीती युरोपीय जनतेला वाटत आहे. ती भीती अवास्तव नाही ! इस्लाम आणि त्यातील काही ‘तरतुदी’ आपल्या ‘आदर्श मुस्लीम’ व्यक्तीला इतर संस्कृतीत मिसळू देत नाहीत, असं एक ऐतिहासिक निरीक्षण सांगता येईल ! त्यामुळे युरोपियन लोकांची भीती फक्त Islamophobia किंवा Xenophobia म्हणून उडवून लावणे योग्य नव्हे. जनतेने ब्रेग्झीटच्या बाजूने दिलेल्या कौलात हा Refugee-Conscious Factor सुद्धा महत्त्वाचा आहे. सामान्य जनतेच्या मनातील भीती लिब्द्वान लोक Xenophobia असं लेबल मारून नष्ट करू शकत नाहीत, लोकशाहीत ते शक्य नाही हा संदेश ब्रेग्झीटमधून मिळाला आहे !
  3. डोनाल्ड ट्रम्प यांचा विजय : ही घटना या तीन घटनांपैकी सर्वात अलीकडची म्हणजे Recent आहे. ती तितकीच लक्षणीय आणि मुलभूत रुपात विचार करायला भाग पाडणारी आहे. Trump’s election as POTUS is such an event which forces thinkers to rethink their idea of World Order ! या निवडणुकीत इस्लाम आणि संबंधित समस्या हा नुसताच Undercurrent नव्हता, तर तो प्रचारातील कळीचा मुद्दा होता. डोनाल्ड ट्रम्प यांच्यावर लिब्द्वानजनांनी लेबलं मारायची हद्द पार केली. Xenophobic, Racist, Islamophobic, Right Wing Retard अशी भयंकर विशेषणे लावून ट्रम्प यांच्यावर चिखलफेक झाली. डोनाल्ड ट्रम्प यांचे सगळेच मुद्दे बरोबर आहेत असं नाही. मात्र मुस्लीम रेफ्युजी आणि एकंदरच ‘इस्लामिक प्रश्ना’बाबत डोनाल्ड ट्रम्प यांनी दाखवलेली भीती हा नुसताच खोटा बागुलबुवा नाही. इस्लामिक धोक्याबद्दलचा सामान्य अमेरिकन जनतेतील रास्त आशंकेचा आवाज ट्रम्प यांनी उचलून धरला. सौदीच्या तेलसम्राट (Oil Monarchs) कडून घेतलेल्या फंडिंगबद्दल हिलरींना जाब विचारला गेला. आणि यावर अमेरिकन जनतेच्या कौलाने शिक्कामोर्तब केला आहे. अन्यथा राजकीय पंडित हिलरींच्या जिंकण्याची शक्यता ८५%पेक्षा जास्त वर्तवत होते, त्यावर ठाम होते. पण ट्रम्प यांच्या विजयाने Islamophobic म्हणून बाद ठरवल्या जाणाऱ्या जाणिवेचे महत्त्व अभ्यासकांना पटवून दिले आहे !
आता ह्या तीन महत्त्वाच्या घटनांमागील विशिष्ट अंतर्प्रवाह आपण ध्यानात घेतल्यानंतर, या लेखाच्या शीर्षकामागील मतितार्थ चाणाक्ष वाचकांच्या ध्यानी आलाच असेल ! मात्र या तीन घटनांच्या पुरताच हा नवा बदलता प्रवाह सीमित नाही. ‘मोस्ट लिबरल’ म्हणून प्रसिद्ध असलेल्या जर्मन चान्सेलर एन्जेला मर्केल यांनाही जर्मनीमध्ये बुरखा बंदीचा निर्णय घ्यावा लागला. जर्मनीमध्ये Taboo मानल्या जाणाऱ्या राष्ट्रवादाचा नव्याने उदय होण्याची चिन्हे आता दिसत आहेत. रेफ्युजी प्रकरणाची ही प्रतिक्रिया आहे. आणि प्रस्थापित नेतृत्व आणि सत्तारूढ विचारधारा यांनाही जनतेच्या नव्याने जागृत झालेल्या या Consciousness पुढे झुकावे लागते, हे लक्षणीय आहे. फ्रान्समध्येही Paris हल्ल्यानंतर असेच सूर बघायला मिळाले आहेत. फ्रान्समधील National Front च्या श्रीमती पेन यांनाही ट्रम्प यांच्याप्रमाणेच Xenophobic, Racist म्हणून रंगवले जाते.


‘काफिर’ हे लेबल असलेल्यांनी ते लेबल लावणाऱ्यांच्या विरुद्ध सुरु केलेला संघर्ष हे या बदलत्या World Order चे वास्तव आहे ! युरोपातील  “Islam does not belong in Germany”  सारख्या घोषणा, डोनाल्ड ट्रम्प यांची उघड इस्लाम-विरोधी भाषा हे याचेच लक्षण आहे. हा जिहाद खरंच Xenophobic किंवा Islamophobic आहे का ? आपल्याला ‘काफिर’ नांवाची Genocide-provoking पदवी मिळणे हे जनसमूहांना जाचक आणि टोचणारे वाटले तर त्यात गैर काय ? प्रत्येक वेळी ‘काफिर’ या शब्दाचा खरा अर्थ कसा वेगळा असे सांगून धूळफेक करणारे मुल्लामौलवी या इस्लामविरोधाला खऱ्या अर्थाने जबाबदार आहेत. तितकेच किंबहुना यासाठी त्याहून जास्त जबाबदार इस्लामची चिकित्सा करणाऱ्यांवर Islamophobic असल्याचा घाऊक शिक्का मारणारे लिब्द्वान पंडित आहेत !
या नव्या घटनाक्रमाचे पडसाद दोन्ही बाजूंनी उमटत आहेत. कट्टरपंथीय इस्लामिस्ट नेहमीप्रमाणेच याचा फायदा आपली संख्या वाढवण्यासाठी करू शकतील. ते तसे याधीही करत होते. फक्त पूर्वी ते आपला डाव काफिरांच्या अज्ञानामुळे साधायचे, आता जागे होणाऱ्या काफिरांची भीती दाखवून साधत आहेत, इतकाच फरक ! भारतात समान नागरी कायद्याला होणारा कडवा विरोध, तलाकच्या बाजूने सह्यांची मोहीम हे याचेच प्रतिक आहे. किंवा रशियन राजदूताला मारणारा तुर्की हल्लेखोर ‘अल्ला हु अकबर’ ओरडतो यातही इस्लामिस्ट प्रवृत्तीचा वास येतो.  झाकीर नाईकच्या सभांना होणारी गर्दी, याकुब मेमन, बुऱ्हान वाणीच्या अंतयात्रेला जमणाऱ्या गर्दीकडे पाहिल्यास हे भीषण वास्तव आपल्या किती जवळ पोचले आहे, याचा अंदाज येईल !
इथे एक महत्त्वाचा मुद्दा हा आहे की लिब्द्वान लोक ‘कट्टरपंथीय’ची व्याख्याच दिशाभूल करणारी करतात. त्यांना असलेली इस्लामबद्दलची आत्मीयता अचंबित करणारी आहे. पुरोगामी विचारांची पदके मिरवणारी माणसे इस्लामच्या प्रतिगामी तरतुदींवर पांघरून घालण्याचा प्रयत्न करतात हे दुर्दैवी वास्तव आहे. कट्टरपंथीय म्हणजे फक्त लादेन, बगदादी अशी सोपी आणि सोयीस्कर व्याख्या करण्यात लिब्द्वान पटाईत आहेत. त्यातही आयसीसच्या राक्षसी कर्मांना थेट अमेरिका जबाबदार असे गृहीतक सर्वमान्य केले जात आहे. ही दिशाभूल, इस्लामची चिकित्सा करण्यावरील अलिखित बंदी या गोष्टींमुळेच काफिरांच्या जिहादचे बळी फक्त इस्लामिस्ट नसून, लिब्द्वानांच्या टोळ्यांनाही आपल्या पापांचे परिणाम भोगायला लागणार आहेत. हे परिणाम म्हणजे कत्तली नसतील ! किमान तसं असू नये... मात्र लिबरल म्हणून आतापर्यंत सर्वत्र दादागिरी करणाऱ्यांना आपल्या कर्मांचे, इस्लामप्रेमाचे राजकीय परिणाम भोगायला लागणार हे निश्चित ! त्याची सुरुवात आधीच झाली आहे...
From- The Muslim, January 19, 1992


सोशल मिडियाचे योगदान : इथे समारोप करण्यापूर्वी, काफिरांच्या जाणीव-जागृतीमागील (Rise of Kafir Consciousness) एक महत्त्वाचा Facilitating Factor सांगणे आवश्यक वाटते. सोशल मिडिया येण्यापूर्वी बहुतांश मीडिया हा लिब्द्वानांची घराणी व्यापून बसली होती ! भारतात ही स्थिती तर अतिटोकाची होती. मात्र फेसबुक, ब्लॉगिंग, ट्विटरच्या उदयामुळे माध्यमांचे लोकशाहीकरण (Democratization of Media) झाले. त्याचा परिणाम म्हणून आतापर्यंत लिब्द्वानांनी लादलेल्या अलिखित बंदीमुळे (किंवा श्री. शेषराव मोरेंच्या शब्दांत पुरोगामी दहशतवादामुळे !!) दडपलेले आवाज लोकांपर्यंत रोज पोचू लागले ! लिब्द्वान पत्रकारितेच्या Propaganda-Driven Reporting ची ताकद सोशल मीडियाच्या प्रसाराने कमी झाली. पण ज्या बदलत्या World Order चा मागोवा घेतला, त्यात सोशल मीडिया हा अत्यंत महत्त्वाचा पैलू आहे.
To Conclude this – जगातील तीन खंडात घडणाऱ्या राजकीय स्थित्यंतरांमागील ‘काफिर आणि इस्लाम’संबंधित अंतर्प्रवाहाचे महत्त्व लक्षात घेणे गरजेचे आहे. आता हा ‘काफिरांचा जिहाद’ योग्य किंवा Ethically Legitimate आहे का ? या प्रश्नाचे उत्तर मी तरी ‘हो’ असेच देईन. लोकशाही मार्गाने राजकीय अस्तित्त्व आणि ओळख टिकवण्याची धडपड करणे हा मानवसमूहांचा हक्क नाकारणे म्हणजे बुद्धिवाद नव्हे ! फक्त असे करत असताना, आपली लढाई कोणाशी हे ओळखणे गरजेचे आहे. मुस्लीम माणसांना टार्गेट न करता, इस्लामिस्ट प्रवृत्तींना बेधडक टार्गेट करण्यात यश आले तरच काफिरांच्या जिहादला ‘फतह’ हासील होऊ शकते !! Islamo-fascismच्या शैतानाशी लढणे चूक नाहीच. फक्त ते करताना आपण त्याचे अनुकरण करत नाही ना, याची दक्षता बाळगावी लागणार आहे ! बाकी हा प्रवाह या नव्याने बदलणाऱ्या World Order ची दिशा निर्णायकपणे प्रभावित करत राहील, यात शंका नाही...


-मकरंद देसाई, रत्नागिरी
*सदर लेख दिनांक २६ डिसेंबर २०१६ रोजी मुंबई तरुण भारतच्या वेब  एडिशनमध्ये प्रसिद्ध झाला आहे*

काफिरांच्या जिहादचे पडघम

अधिक वाचनासाठी संदर्भ लिंक्स –

कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:

टिप्पणी पोस्ट करा